Bir asırdan fazla bir süre boyunca okyanusun dibinde kaldıktan sonra kurtarılan pantolon, açık artırmada 114.000 dolara satıldı.
Müzayede şirketi Holabird Western Americana Collections’tan uzmanlara göre, bu pantolon daha önce muhtemelen bir madenci tarafından giyilen bir erkek işçi pantolonuydu. Kumaşın orijinal rengi belli değil, ancak denizin dibinde bir yolcu bagajında bir asırdan fazla zaman geçirdikten sonra pantolon artık siyah ve kahverengi. Pantolonun önünde 5 tane düğme var.
Pantolon büyük olasılıkla bir Oregon tüccarı ve Meksika-Amerika Savaşı gazisi olan John Dement tarafından giyildi. Kendisi, Panama’dan New York City’ye giden ve bir kasırga sırasında batan 280 metrelik bir gemi olan SS Central America’dan hayatta kalanlardan biriydi. Enkazda birkaç yüz yolcu öldü.
(İlgili: Bilinen En Eski Pantolon, Tüm Asya Kültürlerinin İzlerini Taşıyor)
Geminin kalıntıları 1988’de Kuzey Carolina kıyılarında bulundu. “Altın gemisi” olarak da bilinen SS Central America battığında, Kaliforniya Altına Hücum sırasında bulunan binlerce kiloluk altın külçelerini ve madeni paraları taşıyordu. Pantolonun kökeni, bulunduğundan beri bazı tartışmalara yol açtı. Müzayede evi yetkilileri bunun “Levi Strauss tarafından sunulan erken bir iş pantolonu üretimi” olduğuna inanıyor.
“Beş düğmeli pantolon, teknik olarak aynı olmasa da, bugünün Levi’s pantolonlarıyla neredeyse aynı. Bunun tesadüf olduğuna inanmıyoruz.”
Bununla birlikte , Levi Strauss ilk resmi kot pantolonunu 1873’te, SS Central America gemisi battıktan 16 yıl sonra üretti. Şirketin tarihçisi ve arşiv müdürü Tracey Panek, gemi enkazından çıkan pantolonda şirket markasının ve perçin, yama ve düğme gibi ayırt edici özelliklerin bulunmadığını söylüyor. Panek, “Pantolon Levi’s değil ve madenci iş pantolonu olduğuna da inanmıyorum.” diyor.
Mayıs 1873’te Nevada merkezli Jacob Davis adlı bir terzi, Levi Strauss ile ortaklık kurdu ve şirketin imzası olan bakır perçinle güçlendirilmiş dikişlerin ve ceplerin patentini aldı. Kot bugün her yerde bulunsa da, 19. yüzyıl kot pantolonunun hayatta kalan örnekleri çok az.
Ama var olan pantolonlar oldukça değerli. 1893’ten kalma bir pantolon 2018 yılında 100.000 dolara satıldı. Bu yılın başlarında kapalı bir maden kuyusunda bulunan 1880’lerden kalma bir pantolon ise 87.400 dolara satıldı.
Levi’s olsun ya da olmasın, pantolon hala benzersiz: Yetkililer, Altına Hücum (Gold Rush) döneminden kalan kotun bilinen tek pantolon olduklarına inanıyor.
Batığa yapılan kurtarma seferlerine liderlik eden bilim insanı ve tarihçi Robert D. Evans, müzayede kataloğunda, düşük oksijenli ortam nedeniyle, Dement’in bagajındaki eşyaların olağanüstü durumda, lekeli ama esnek olduğunu yazdı.
Bu ayın başlarında, müzayede evi bu batıktan 270 parça sattı. Şirket, Şubat ayı sonlarında ikinci bir müzayedede daha fazlasını satışa sunacak.
Smithsonian Magazine. 14 Aralık 2022.
You must be logged in to post a comment Login