Buz Adam Ötzi’nin Korunma Durumu Şans Eseri Değildi

Yeni bir araştırma, Buz Adam Ötzi’nin bu kadar uzun süre nasıl korunduğuna dair bilinen hikayesinde kusurlar olduğunu öne sürüyor.

Norveç, İsveç ve Avusturya’daki kurumlara bağlı küçük bir araştırma ekibi, Ötzi’nin (Buz Adam) bu kadar uzun süre nasıl korunduğuna dair bilinen hikâyede bir kusur olduğunu gösteren kanıtlar buldu. The Holocene dergisinde yayınlanan makalelerinde ekip, daha makul bir açıklama olarak tanımladıkları sonuçları ayrıntılarıyla anlattı.

(İlgili: Buz Adam Ötzi’nin Dövmeleri Bize Ne Anlatıyor?)

1991 yılında birkaç Alman turist, Ötztal Alpleri’nde buzda donmuş bir adamın kalıntılarına rastladı. Kalıntıların incelenmesiyle, adamın yaklaşık 5.300 yaşında olduğu keşfedildi. Ayrıca araştırmacılar, adamın öldürüldüğünü gösteren yaralar buldu. Avusturyalı arkeolog Konrad Spindler, Ötzi’nin kalıntılarının bu kadar uzun süre nasıl hayatta kalmayı başardığını açıklayan bir teori yayınladı.

Vücudunun donarak kuruduğunu daha sonra bir buzulun altında buzla kaplandığını (böylece bir su yolu tarafından etkilenmediğini) ve burada binlerce yıl soğuk hava deposunda korunduğunu öne sürdü. Ayrıca kalıntılarının, donduğu buzu eriten iklim değişikliği kaynaklı ısınma nedeniyle bulunduğu düşünülüyordu. Böyle bir olay Ötzi’nin deneyimini benzersiz kılıyordu bu yüzden onun gibi başkalarının bulunacağı kesin değil.

Bu yeni çalışmada araştırmacılar, Spindler’in teorisinin neredeyse hiçbir noktasına katılmıyor. Doğru olduğunu düşündükleri tek şey ölüm sebebi. Araştırmacılar, Ötzi’nin karnındaki yiyeceklerin sonbaharda değil, ilkbaharda öldüğünü gösterdiğini öne sürüyor.

Ayrıca çevrenin incelenmesi, kalıntıların buzulla kaplı olmadığını bu yüzden Ötzi’yi saran buzun aslında birçok kez eridiğini gösteriyor, dolayısıyla zaman kapsülünden çıkmış gibi bir durumu yok. Ötzi’nin birkaç kez suya gömüldüğüne dair bulgular da var.

Bu da Ötzi’nin silahlarının ve aletlerinin, bilinmeyen bir düşmanla mücadeleden değil, çevresel nedenlerden zarar gördüğünü gösteriyor. Son olarak, araştırmacılar Ötzi’nin bulunduğu noktada ölmediğini, doğal çevresel süreçlerle dağdan aşağıya taşındığını gösteren kanıtlar da buldu.

Araştırmacılar, Ötzi’nin kalıntılarının koşullar nedeniyle bu kadar uzun süre hayatta kalmasının, bölgedeki koşullar ısınmaya devam ettikçe onun gibi başkalarının da bulunmasının muhtemel olduğu sonucuna vardı.

Phys. 9 Kasım 2022.

Makale: Pilø, L., Reitmaier, T., Fischer, A., Barrett, J. H., & Nesje, A. (2022). Ötzi, 30 years on: A reappraisal of the depositional and post-depositional history of the find. The Holocene, 09596836221126133.