Bu Hiyeroglif, Maya Takviminin Bilinen En Eski Kaydı

2.200 yıllık bir duvar resminin parçaları, Maya uygarlığının takvim sisteminin en eski örneklerinden biri olabilir.

Guatemala’da Las Pinturas piramidinin içine gömülen binlerce boyalı alçı duvar parçası, antik Maya uygarlığına dair yeni bilgiler sunuyor. Bu parçalardan ikisi, MÖ 300 ile 200 arasında oluşturulan bir Maya takviminin bilinen en eski kaydını oluşturuyor.

Parçalar, antik Mezoamerika’da yaygın olan ve bugün hala Guatemala ve güney Meksika’daki yerli topluluklar tarafından kullanılan 260 günlük kutsal takvimden “7 Geyik” tarihini gösteriyor.

Austin’deki Texas Üniversitesi’nden Stuart, takvim sisteminin uzun ömürlü olmasının Maya entelektüel kültürünün kalıcılığını kanıtladığını söylüyor.

(İlgili: Maya Tarihi, Uygarlığı ve Tanrıları)

San Bartolo-Xultun Bölgesel Arkeoloji Projesi’nin direktörü olan çalışmanın yazarlarından Heather Hurst, MÖ 400’den MS 100’e kadar Mayaların piramidi yedi kez yerle bir edip yeniden inşa ederek üst üste yığılmış bir dizi ayrı zaman kapsülü oluşturduğunu söylüyor.

Araştırmacılar, hem takvim parçalarının bulunduğu katmandaki materyali, hem de bu katmanı gömmek için kullanılan materyali radyokarbon ile tarihlendirerek, 7 Geyik günü kaydının üretileceği dar bir zaman aralığı belirlediler.

Yirmi yıllık kazıdan sonra, site antik Maya eserlerinin önemli bir kaynağı olmaya devam ediyor. MÖ 300 ile 200 arasına tarihlenen bilinen en eski Maya yazısı, 7 Geyik günü kaydıyla aynı zaman kapsülünde bulundu.

Stuart, “260 günlük takvim sistemi İspanyollar ortaya çıkmadan önce Maya dünyasında yalnızca 1.800 yıl kadar varlığını sürdürmekle kalmadı, aynı zamanda işgallerden bu yana daha da yakın bir zamanda varlığını sürdürdü. . . en baskı altındaki bölgelerden bazılarında. Bunu inanılmaz bir şey olarak görüyorum.” diyor.

Brown Üniversitesi’nde çalışmaya dahil olmayan arkeolog Stephen Houston, “Aslında, tasvirin karmaşıklığı, takvim sisteminin çizildiği zaman yüzyıllardır zaten var olduğunu gösteriyor. Karakterler çok iyi uygulanmış. Bu tökezleyen bir bebek adımı değil.” diyor.

Çalışmada açıklanan diğer on parça, duvar resimleri üzerinde çalışan çok sayıda yazıcıyı gösteren farklı el yazısı stillerine sahip. Bu, Maya edebi geleneğinin bu zamana kadar zaten sağlam olduğunu gösteriyor, diyor Houston. “Burada bir bilgi yoğunluğu var.”

Science News. 13 Nisan 2022.

Makale: D. Stuart et al. An early Maya calendar record from San Bartolo, Guatemala. Science Advances. Published online April 13, 2022.