Kuyruklu Yıldız, Hopewell Halkının Çöküşünü Tetiklemiş Olabilir

Amerika’daki birçok yerli grup, kozmik olayı sözlü tarihle ve jeoglifler de dahil olmak üzere diğer kayıtlarla belgelemişti.

Astronomi ve antropoloji, 1.600 yıl önce büyük bir Kuzey Amerika toplumunun çöküşünü neyin tetiklemiş olabileceğini belirlemek için birlikte çalıştı.

Ohio Vadisi’nde milattan önce 200’den milattan sonra 300’e kadar canlı bir kültür yaşadı. Bu insanlar, Haudenosaunee (Iroquois) ve Algonquin gibi birçok modern yerli kabilenin ataları olarak biliniyor. Kendilerini nasıl isimlendirdikleri hala bir gizem ve şimdi Hopewell kültürü olarak biliniyorlar.

(İlgili: Suriye’deki 13.000 Yıllık Köyü Kuyrukluyıldız Yok Etmiş)

Varlıklarını, Ohio Nehri Vadisi boyunca geride bıraktıkları inanılmaz simetrik höyük yapılar sayesinde biliyoruz. Arkeologlar bu 1.600 ila 2.000 yıllık astronomik ve törensel yapıların altında, Rocky Dağları’ndan Atlantik Okyanusu’na ve Kanada’dan Meksika Körfezi’ne kadar binlerce kilometre boyunca elde edilen malzemelerden ustalıkla hazırlanmış eserler buldular. Bu nesneler arasında müzik aletleri, hayvan şeklindeki pipotaşı ve fosilleşmiş megalodon dişleri bulunuyor.

Bu geniş erişim, belki de Amerika Birleşik Devletleri’ndeki pek çok modern Yerli topluluğun, yaklaşık 1.500 yıl önce Hopewell kültürünü ciddi şekilde bozmuş olabilecek dramatik bir olay olan gökyüzünde dolaşan bir kuyruklu yıldız hakkında hikayelere sahip olmasının nedeni.

Hopewell kültüründen bir eser. C: NPS

Yeni bir çalışmada, Amerikan yerlisi antropolog Kenneth Tankersley liderliğindeki bir ekip, 11 Hopewell arkeolojik alanının yakınındaki çökeltileri analiz etti ve bir kuyruklu yıldız tarafından dökülen küçük parçalar olan mikrometeoritleri buldu. Ekip, bu parçaların şiddetli bir hava patlamasına neden olup orman yangınlarını başlattığını ve Hopewell halkının mahsullerini ve alanını tahrip ettiğini düşünüyor.

Tankersley, bulunduğu Cincinnati Üniversitesi tarafından yayınlanan bir demeçte, “Büyüleyici olan, birçok farklı kabilenin olayla ilgili benzer hikayelere sahip olması.” diyor.

“Miami halkı, gökyüzünde uçan ve nehre düşmeden önce karaya taş düşüren boynuzlu bir yılandan bahsediyor. Havada dolaşan bir kuyruklu yıldız gördüğünüzde, büyük bir yılana benzeyecektir. Shawnee halkıysa, ormanı yıkma gücüne sahip bir ‘gökyüzü panterine’ atıfta bulunuyor. Ottawa halkı güneşin gökten düştüğü bir günden bahseder. Ve bir kuyruklu yıldız termosfere çarptığında, nükleer bomba gibi patlamış olurdu.”

Arkeologlar, Hopewell insanlarının göktaşlarını topladığını ve bunlardan takı ve pan flüt yaptığını keşfetti. Hopewell halkı, hava patlamasının merkez üssü yakınında Milford Earthworks adlı kuyruklu yıldız şeklinde bir jeoglif yapmıştı. C: E. G. Equier and E. H. David 1848

Tankersley, Wyandot halkının gökyüzünde yuvarlanan ve ateşli bir ok tarafından yok edilen kara bir bulutu da anlattığını ekliyor.

Kuyruklu yıldızlar Güneş’in etrafında uzun yolculuklar yapan büyüleyici nesnelerdir. Örneğin, bazı kuyruklu yıldızların on binlerce yıl süren yörüngeleri vardır, onları gözlemlemeyi bu kadar özel kılan şey de budur. Bir kuyruklu yıldız Dünya’nın görüş alanına girince, ısısı kuyruklu yıldızın buzunu eriten ve patlamalar yaratarak parçaların dökülmesini tetikleyebilen Güneş’e de yaklaşır.

Yeni çalışmada araştırmacılar, bir kuyruklu yıldızdan gelen parçaların Hopewell uygarlığının son dönemlerinde ABD göklerinde ortaya çıkma olasılığını destekleyen birkaç kanıttan bahsediyor.

Örneğin, Çin’deki insanlar bu süre zarfında birçok kuyruklu yıldız gözlemledi. Yazarlar, makalelerinde, “1.800 ila 1.431 yıl önce (MS 220 ve 589), Çinli gökbilimciler, Halley Kuyruklu Yıldızı da dahil olmak üzere 69 tane Dünya’ya yakın kuyruklu yıldızı belgelediler.” diyor.

Gümüş bir manyetik küp üzerinde duran mikrometeorit tortusu. Michael Miller/Cincinnati Üniversitesi

Bunlara ek olarak fiziksel kanıtlar da var. Tankersley’e göre, Hopewell alanlarında bulunan mikrometeoritler, çarpma kraterlerinde görünen iki element olan platin ve iridyum bakımından zengin. Arkeologlar, Beta Analitik ve Georgia Üniversitesi Uygulamalı İzotop Çalışmaları Merkezi tarafından yürütülen radyokarbon tarihlemesini kullanarak olayın kabaca yaşını belirlediler.

Açıklamaya göre, “Hava patlaması New Jersey’den daha büyük bir alanı etkiledi ve milattan sonra 252 ile 383 yılları arasında 23.830 kilometrekare boyunca yangın çıkardı. Bu, 69 tane Dünya’ya yakın kuyruklu yıldızın Çinli gökbilimciler tarafından gözlemlendiği ve belgelendiği tarih, Yerli Amerikalıların sözlü tarihlerinde anlatıldığı gibi aynı döneme denk geliyor.”

Hopewell halkına bir kuyruklu yıldızın göründüğüne dair düşündürücü bir işaret daha var. Makalede yazarlar, Cincinnati’nin kuzeydoğu eteklerinde bulunan Milford Earthworks alanını tarif ediyorlar. Çalışmanın yazarlarının “hava patlaması merkez üssünün yakınında inşa edildiğini” söylediği kuyruklu yıldız şeklinde bir jeoglifi var.”

Ekip, yeni çalışmanın, bunun gibi göksel olayların toplumları nasıl etkilediğine ışık tutacağını umuyor. Cincinnati Üniversitesi’nden biyolog ve çalışma yazarı David Lentz, ”Tam olarak ne olduğunu bilmek zor. Ancak, o bölgedeki ve ötesindeki insanlar için felaket olabilecek bu yüksek ısı alanına sahibiz.” diyor.

Ekip, Hopewell çökellerinde sıkışmış olabilecek eski polenleri incelemeyi planlıyor ve bu da hava patlamasının topluluklarının yakınındaki botanik alanı tam olarak nasıl etkilediğini gösterebilir.

Dokuz Hopewell jeoglifi, 2008’den bu yana UNESCO Dünya Mirası Alanları geçici listesinde yer alıyor.


Live Science. 9 Şubat 2022.

Makale: Tankersley, K. B., Meyers, S. D., Meyers, S. A., Jordan, J. A., Herzner, L., Lentz, D. L., & Zedaker, D. (2022). The Hopewell airburst event, 1699–1567 years ago (252–383 CE). Scientific reports, 12(1), 1-18.

Bilkent Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu.

You must be logged in to post a comment Login