İngiltere’de Roma Dönemi Ahşap İnsan Figürü Bulundu

Arkeologlar, tek parça ahşaptan oyulmuş Roma dönemi figürünün günümüze kadar inanılmaz derecede iyi korunduğunu söylüyor.

Buckinghamshire’daki su dolu bir hendekte, erken Roma dönemine ait son derece nadir, oyma bir ahşap figür ortaya çıkarıldı. Bulgu, İngiltere’nin HS2 demiryolu güzergahı boyunca şimdiye kadarki en büyük arkeolojik kazısında yapılan en son keşif olma özelliğini taşıyor.

67 cm boyundaki figür tek parça ahşaptan oyulmuş. Arkeologlar, figürün yaşı ve malzemesi göz önüne alındığında korunma durumunun “inanılmaz” olduğunu, hendekte oksijen eksikliğinin yüzyıllar boyunca çürümeyi önlemeye yardımcı olduğunu söylüyor.

(2021 Yılında Dünyadaki En Önemli 10 Arkeolojik Keşif)

Historic England’ın kıdemli bilim danışmanı Jim Williams, “Bu, bizi geçmişimizle yüz yüze getiren gerçekten dikkate değer bir bulgu. Oymanın kalitesi mükemmel ve figür daha da heyecan verici çünkü bu döneme ait organik nesneler nadiren hayatta kalıyor.” diyor.

Twyford yakınlarındaki bir tarlada bulunan insan figürü, belinde toplanmış gibi görünen diz boyu bir tunik giyiyor. Bir şapka takıyor olabilir ya da şekillendirilmiş saçlara sahip olabilir. Ayakları ve kolları kısmen bozulmuş olmasına rağmen iyi tanımlanmış bacakları var.

1.000’den fazla arkeolog, 2018 sonbaharından bu yana Londra ve Birmingham arasındaki HS2 birinci aşama güzergahı boyunca en az 60 ayrı site üzerinde çalışıyor. Uzmanlar, projenin 10.000 yıllık tarihe ışık tutmak için nesilde bir kez görülen bir fırsat olduğunu söylüyorlar.

Güzergah, kazılar başlamadan önce lazer tarama ve jeofizik araştırmalarla haritalandı. Arkeolojik araştırma, HS2 projesinin yasal olarak bağlayıcı bir koşulu ve 2019’da birinci aşama için 45 milyar sterlin olarak tahmin edilen genel bütçenin bir parçası olarak finanse edildi.

Demir çağından Viktorya dönemine kadar uzanan buluntular arasında, bu hafta başlarında Northamptonshire’da geniş bir Roma yerleşimi, Warwickshire’da 16. yüzyıldan kalma bahçeler, Birmingham’daki dünyanın en eski tren garı, Buckinghamshire’da terk edilmiş bir Orta Çağ kilisesinde üç Roma heykeli ve çeşitli mezarlıklarda on binlerce iskelet yer alıyor.

British Archaeology editörü Mike Pitts, “HS2 projesinin ölçeği emsalsiz, bu nedenle muhteşem keşiflerin yapılmış olması şaşırtıcı değil. Britanya’nın binlerce yıllık sürekli iskanının ve yetenekli arkeolojik iş gücümüzün meyveleri.” diyor.

BBC’nin Digging for Britain programının sunucusu Alice Roberts, HS2 güzergahındaki “olağanüstü buluntuların” ülkenin arkeolojik peyzajının ne kadar zengin olduğunu gösterdiğini söylüyor. “Bu, İngiltere’de şimdiye kadar gördüğümüz en büyük arkeolojik araştırma.”

Ortaya çıkarılan objeler korunacak ve birçoğu sonunda müzelerde sergilenecek. Ancak Northamptonshire’daki 10 metre genişliğindeki Roma yolu gibi daha büyük buluntular, HS2’ye yer açmak için buldozerle kaldırılacak.

HS2’nin kültürel miras başkanı Helen Wass şunları söylüyor: “Arkeoloji iki ucu keskin bir kılıçtır. İnşaat olmasaydı bunu yapmazdık. Biri olmadan diğerine sahip olamazsın. İnşaat yapılacaksa, mirasımızı elimizden gelen en iyi şekilde kaydetmeye özen gösteriyoruz.”

HS2 arkeolojik çalışmasının maliyeti projenin genel bütçesine dahil edildi, ancak Wass şimdiye kadar ne kadara mal olduğunu söylemeyi reddediyor. Birinci aşamadaki saha çalışmasının 2022’nin sonunda tamamlanması bekleniyor, ancak kazı sonrası analizlerin birkaç yıl daha süreceğini söylüyor.

Pitt, oyma ahşap figürün “harika bir keşif” olduğunu söylüyor. “Britanya’da Roma dönemi oyma ahşap işçiliği bulmak gerçekten nadir. Kırık, yıpranmış durumunda olsa bile, figürün pozunda ve elbisesinde bunun muhtemelen Romalı olduğunu söyleyen göstergeler var.”

Ahşap figür, York Archaeology’de analiz edilecek ve korunacak. Hendekte kırılmış olarak bulunan bir parça, ahşabın kesin tarihini belirlemek için radyokarbon yöntemi ile tarihlendirilecek.

The Guardian. 13 Ocak 2021.