Dalgıçlar, Roma’nın Çöküş Dönemine Ait Sikkeler Keşfetti

İspanya’daki serbest dalışçılar, Batı Roma İmparatorluğu’nun çöküş dönemine tarihlenen altın sikkeler buldu ve sonra yetkililere haber verdi.

İspanyol kıyıları boyunca yüzen iki amatör dalgıç, 1.500 yıllık altın sikkelerden oluşan büyük bir koleksiyon keşfetti.

Luis Lens Pardo ve Cesar Gimeno Alcala, aileleri ile birlikte bir Akdeniz kıyı kenti olan Xàbia’da tatil yaparken bu eserleri keşfetti. İkili, çevreyi güzelleştirmek adına serbest dalış yaparak çöpleri toplama niyetiyle şnorkel ekipmanı kiralamıştı. Ancak Lens Pardo, 23 Ağustos günü Portitxol koyunun dibinde parıldayan bir sikke görünce çöpten çok daha fazlasını bulmuş oldular. 

(Rusya’da Bulunan Sikke, Bir Osmanlı Askerinin Zafer Hatırasıydı)

Lens Pardo, incelemek için derine indiğinde, sikkenin küçük bir delikte olduğunu fark etti. Sikkeyi temizledikten sonra Yunan ya da Romalı yüzüne benzer antik bir resim gördü. Meraklanan Lens Pardo ve Gimeno Alcala, geri dönüp deliğe isviçre çakısı ile yeniden serbest dalış gerçekleştirdiler ve çakının burgu kısmını kullanarak toplam sekiz adet sikke çıkardılar.)

Buldukları şey karşısında şaşkına dönen Lens Pardo ve Gimeno Alcala ertesi gün yetkililere haber verdi. “Bulduğumuz sekiz sikkeyi aldık, biraz suyla birlikte cam bir kavanozun içine koyduk.” diyor Lens Pardo. Çok geçmeden Alicante Üniversitesi, Soler Blasco Arkeoloji ve Etnoloji Müzesi arkeologları, İspanyol Sivil Koruma Sualtı Timi ve Xàbia Kent Konseyi kazı ve eserleri incelemek için bir araya geldi. 

Arkeologların yardımıyla MS 364-408 yılları arasına ait 53 altın sikkenin yer aldığı oldukça ağır bir koleksiyon buldular. Her bir sikke 4,5 gram ağırlığındaydı. Sikkeler çok iyi korunmuştu. Dolayısıyla arkeologlar yazılarını kolaylıkla okuyabildi ve resimlerin Roma İmparatorlarını tasvir ettiğini fark etti. Alicante Üniversitesi’nin bir açıklamasına göre tanımlanamayan bir sikkenin haricinde imparatorlar arasında I. Valentinian (3 sikke), II. Valentinian (7 sikke), I. Theodosius (15 sikke), Arcadius (17 sikke) ve Honorius (10 sikke) bulunuyordu. Aynı zamanda, içinde değerli eşyaların tutulmuş olabileceği bir sandıktan kalma üç adet bakır çivi ile bozulmuş kurşun kalıntıları da bulunuyordu.

Alicante Üniversitesi Antik Tarih Profesörü Jamie Molina Vidal açıklamasında istifin Avrupa’daki bilinen en büyük Roma altın sikke koleksiyonu olduğunu belirtiyor. Vidal’e göre sikkeler aynı zamanda bir bilgi hazinesi ve Batı Roma İmparatorluğu’nun son dönemine ışık tutabilir.

Sikkelerin, Batı Roma’nın sonunu belirleyen saldırılar esnasında kasıtlı olarak gömülmüş olabileceği düşünülüyor. O dönemde saldırılar barbarlar, İber Yarımadası’nın Roma dilindeki adı olan Hispanya’ya gelmesi ve 409’da Romalıları yenilgiye uğratması esnasında gerçekleşti.

“Altın sikke setleri çok yaygın değildir.” diyen Molina Vidal göre, yakınlarda batan bir geminin henüz keşfedilmediği göz önüne alınırsa birilerinin sikkeleri barbarlardan gizlemek için kasıtlı olarak gömdüğünü söylemek mümkün. Çünkü Portitxol sahili İberya’dan ayrılan gemilerin Mollarca ve İbiza’nın da yer aldığı Balear Adaları’na doğru yola çıkmadan önce uğradığı yerdir.

“Keşif, bizlere bir dünyanın-Roma imparatorluğu’nun- yok oluşunu bildiriyor.” diyerek devam ediyor Molina Vidal.

Sikkeler üzerine yapılan bir çalışma, altın istifin zengin bir toprak sahibine ait olduğunu ileri sürüyor. Molina Vidal bunun sebebini 4. ve 5. yüzyıllarda şehirlerin düşmesine ve gücün şehir dışındaki büyük Roma köylerine kaymış olmasına bağlıyor.

“Ticaret yok olmuştu ve zenginlik kaynakları tarım ve hayvancılıktan geçiyordu. Barbarlar topraklarına girdiğinde toprak sahiplerinden biri, aileler tarafından zenginlik göstergesi olarak saklanan altın sikkeleri toplamış ve onları bir sandığın içinde sahile gömmüş olabilir. Ve daha sonra onları geri almak için dönmediğine göre ölmüş olmalı.” şeklinde varsayımlarını paylaşıyor Molina Vidal.

Sikkeler tam anlamıyla araştırıldıktan sonra Xabia’daki Blasco Arkeoloji ve Etngorafi Müzesi’nde sergilenmeye başlanacak. Bu süre içinde Valensiya hükümeti çevrede daha fazla eser olması durumu için bölgedeki arkeolojik sualtı kazılarında kullanılmak üzere 17.800 Euro ayırdı. Bundan önce Portitxol Sahili; gemi çapası, amfora, seramikler, metal kalıntılar ve deniz yolculuğuna ait antik eşyalar gibi çeşitli keşiflere ev sahipliği yapmıştı.

Live Science. 27 Eylül 2021.