Anne Babunlar Ölü Bebeklerini 10 Gün Taşıyor

Yeni bir araştırmaya göre, vahşi doğada yaşayan anne babunlar, ölü bebeklerini on güne kadar taşıyorlar.

Araştırma, 13 yıl boyunca yabani Namibya chacma babunlarında kaydedilen, düşük yapma ve iki ölü doğum da dahil olmak üzere, yavruların ölümlerine 12 grup yanıtı vakası rapor eden babunlarla ilgili en kapsamlı çalışma.

Chacma babunları, güçlü doğrusal erkek ve dişi hiyerarşileri olan büyük çoklu cinsiyet gruplarında yaşarlar. Bir grup babun 20 ila 100 primat arasında değişebilir.

(Panama Maymunları da Taş Devrine Girdi)

Antropologlar Namibya çölündeki babunların, ölü bebeklerini bir saatten on güne kadar değişen sürelerde taşıdığını gözlemlediler ve ortalama uzunluk üç ila dört gün arasındaydı. Bu süre zarfında anne ölü bebeği sık sık tımar ediyordu.

Araştırmanın baş yazarı Dr. Alecia Carter, “Ölü bebeklere primat tepkilerini açıklayan çok sayıda hipotez vardır. Belki de en güçlü hipotez, ölümden sonra taşımanın yetiştirme davranışının bir uzantısı olduğudur.” diyor.

“Annelerin, bebeklerinin öldüğünün farkında olmadığını ileri sürmüyoruz, ancak anne-bebek bağı oluşumunda o kadar güçlü bir seçim var ki, bir kez oluştuğunda bağın kopması çok zor oluyor. Neden sadece bazı annelerin ölü bebeklerini taşıdığı veya koruduğu çok net değil, ancak bu davranışı bir dizi faktörün etkilediğinden şüpheleniyorum.”

Birkaç hipotez olsa da, araştırmacılar en akla yatkın olanın, annelerin ölü bebeklerini kayıplarıyla duygusal olarak başa çıkmanın bir yolu olarak taşıdığını öne süren ‘keder yönetimi hipotezi’ ve ‘sosyal bağ hipotezi’ olduğuna inanıyor. Bu durum, annelerin, bebekleri ile yaşam boyunca paylaştıkları yoğun sosyal bağ nedeniyle bebeklerini taşıdıklarını gösteriyor.

Davranış için olası diğer açıklamalar arasında, annenin ‘ölü’ ve ‘tepkisiz ama canlı’ arasında ayrım yapma bilişsel yeteneğinden yoksun olduğunu ve tepkisiz bireylerin iyileşmesi durumunda sürekli bakımın uyarlanabilir bir davranış olduğunu öne süren ‘farkındalık hipotezi’dir.

(Neden Tüm Primatlar İnsanlara Evrilmedi?)

Primat annelerin bebeklerinin öldüğünün farkında olmama olasılığı düşük, çünkü cesetlere, hasta ve uyuşuk olsalar bile canlı bebeklere oranla çok farklı davranıyorlar. Örneğin, ölü bebekler sıklıkla bir uzuv tarafından taşınır veya yerde sürüklenirken; bu asla canlı bebeklere yapılmaz.

Araştırmacılar, bir annenin ölü bebeğini taşıma süresinin; annenin yaşı, bebeğin ölüm nedeni ve iklim koşulları da dahil olmak üzere farklı faktörlerin etkilediğine inanıyor.

Dr. Carter, “Diğer primatların ölü bebeklerini çok daha uzun süre taşıdığı biliniyor. Örneğin şempanzeler ve Japon makaklarının bebeklerini bir aydan fazla süre taşıdığı gözlemlenmişti. Ancak, chacma babunları ortalama bir günde çok daha uzun mesafeler kat eder ve çöl ortamı serttir, bu da bir annenin bebeğini uzun süre taşımasını maliyetli hale getirir.” diyor.

Araştırmacılar ayrıca, hayatı boyunca anne ve bebeği ile ilişkilendirilen ve genellikle bebeğin babaları olan erkek ‘arkadaşların’ ölü bebeği, yakına gelen gözlemcileri tehdit ederek koruduğunu veya bir keresinde anne geçici olarak uzaklaştığında ölü bebeğin yanında oturduğunu ve bakımını yaptığını gözlemlediler.

Makale: Alecia J. Carter, Alice Baniel, Guy Cowlishaw and Elise Huchard. 2020. Baboon thanatology: responses of filial and non-filial group members to infants’ corpses. The Royal Society Open Science.