İlk İnsanlar Filleri Kesmek için ‘Cerrahi’ Aletler Kullandı

İlk insanlar incelikli hayvan kasaplığı işlemleri için, atılmış daha büyük aletleri, küçük çakmaktaşı aletler üretmek için geri dönüştürüyordu.

Revadim’de bulunan küçük bir yonga böyle tutuluyor olmalıydı. C: Tel Aviv University

Aşölyen kültürü, Alt Paleolitik dönemde (1.4 milyon ila 400.000 yıl önce) bir milyon yıldan fazla bir süre boyunca Levant’ta kaldı. İki yüzlü el aletleri veya el baltaları ve satırlar gibi büyük kesici aletlerin kullanılması, bu kültürün sofistike olmasının bir özelliği olarak kabul edilir.

Yapılan bir çalışma, bu ilk insanların aynı zamanda kapsamlı bir hayvan kasaplığı alet setinin bir parçası olarak, daha büyük atılmış aletlerden geri dönüştürülmüş küçük çakmaktaşı aletler ürettiğini ortaya koyuyor. Bu, Aşölyen kültürü insanlarının aslında inanıldığından çok daha karmaşık olduğunu gösteriyor.

(300.000 Yıllık El Baltaları Farklı Grupların Birlikte Yaşadığını Gösteriyor)

Flavia Venditti ve Prof. Ran Barkai liderliğindeki araştırmacılar, Revadim’deki Alt Paleolitik Geç Aşölyen bölgesinde küçük çakmaktaşı yongalar keşfetti. Geçmişte bu alanda, esas olarak fillerden oluşan hayvan kalıntılarının yanı sıra düzinelerce el baltası da dahil olmak üzere çeşitli taş toplulukları bulunmuştu.

Yeni araştırma, 300.000 ila 500.000 yılları arasına tarihlenen 283 küçük çakmaktaşı ürünün uzman analizlerine dayanıyor.

Revadim’de bulunan minik yonganın bir kopyasını kullanarak yapılan deri kesimi. C: Tel Aviv University

Dr. Venditti, “Analiz, kullanım aşınmasının yanı sıra organik ve inorganik kalıntıların mikroskobik gözlemlerini içeriyordu. Yongaların ne için kullanıldığını anlamak için, minik çakmaktaşı yongalardaki kenar hasarı, çizgiler, cilalar ve çöküntülerde sıkışmış organik kalıntı belirtileri arıyorduk.” diyor.

Küçük yongalarda bulunan mikroskobik kullanım izlerine ve organik kalıntılara göre, bu çakmaktaşı örnekleri yalnızca daha büyük aletlerin üretiminden kalan endüstriyel atıklar değildi. Bunlar aynı zamanda atılmış aletlerin kasıtlı olarak geri dönüştürülmüş birer ürünleriydi ve belirli bir kullanım için tasarlanmıştı.

Prof. Barkai, “On yıllardır arkeologlar bu küçük yongalara dikkat etmedi. Bunun yerine büyük, incelikli el baltaları ve diğer etkileyici taş aletlere odaklanılmıştı. Fakat şimdi iki cm’lik yongaların hayati kullanımını kanıtlayan sağlam kanıtlara sahibiz.” diyor.

(Taş Alet Üreticileri Kuzey Afrika ve Arabistan’a Oldukça Erken Ulaşmış)

Dr. Venditti, “Burada ilk defa küçük aletlerin kasıtlı olarak geri dönüştürülmüş malzemeden üretildiğini ve eski insan aletleri ve hayatta kalma stratejilerinde önemli bir rol oynadığını gösteriyoruz.” diyor.

O zamanlar Afrika, Avrupa ve Asya’da da yaygın olan Aşölyen kültürü, temel olarak büyük hayvanların kasaplık işlemlerinde kullanılan büyük etkileyici taş aletlerin standart üretimi ile tanımlandı.

Prof. Barkai, “Eski insanlar, varlığı ve iyiliği için ete ve özellikle hayvanların yağına dayanıyordu. Bu yüzden büyük hayvanlara uygulanan ince işçilikli kasaplık uygulamaları, her kalorinin çıkarılmasında büyük önem taşıyordu.” diyor.

Revadim’de bulunan minik yonganın bir kopyası kullanılarak etin kemikten ayrılması. C: Tel Aviv University

Çalışmaya göre, küçük aletler, tendon ayırma, et oymacılığı ve kemik iliği alımı için zar çıkarma gibi hassas kesim gerektiren kasaplık işlem aşamalarında kullanıldı.

Bazı 107 küçük yonga, hayvan leşlerinin işlendiğinin belirtilerini gösteriyordu. 11 yonga ise, temel olarak kemikten ve aynı zamanda yumuşak dokudan oluşan organik ve inorganik artıkları ortaya çıkardı. Aletlerin yeniden oluşturulmasıyla yapılan deneyler, küçük yongaların daha büyük kasaplık aletleriyle birlikte gerçekleştirilen hassas işler için kullanılması gerektiğini gösterdi.

Prof. Barkai, “Eski insanlar hakkında, büyük taş silahlarla fillere saldıran hantal, büyük yaratıklar olduklarına dair bir düşünceye sahibiz. Daha sonra bu filleri ellerinden geldiğince yiyor ve uyuyorlardı. Aslında, bundan daha sofistikeydiler. Minik yongalar, fillerin tam parçalarının ve diğer hayvanların cesetlerinin her türlü kaloriyi elde etmek için hassas kısımlarının hassas bir şekilde kesilmesinde kullanılan cerrahi aletler olarak görev yaptı.” diyor.

“Hiçbir şey boşa harcanmadı. Atılan taş aletler, yeni küçük kesme aletleri üretmek için geri dönüştürüldü. Bu rafine, doğru, düşünceli ve çevreye duyarlı bir kültürü yansıtır. Bu ekolojik farkındalık, eski insanların binlerce yıl var olmasına izin verdi.”


Phys. 11 Eylül 2019.

Makale: Venditti, F., Cristiani, E., Nunziante-Cesaro, S., Agam, A., Lemorini, C., & Barkai, R. (2019). Animal residues found on tiny Lower Paleolithic tools reveal their use in butchery. Scientific reports, 9(1), 1-14.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login