Rusya’daki 2.000 Yıllık Kemer Tokası ve Iphone İlişkisi

Rusya’da yılın büyük bölümü su altında olan meşhur bir arkeolojik alanda, değerli taşlarla süslenmiş 2.000 yıllık bir kemer tokası bulundu.

Söz konusu bulgu medyada her ne kadar ‘Iphone’ olarak duyurulmuş olsa da, tahmin edebileceğiniz üzere bununla hiçbir alakası yok. Ayrıca bu sefer tüm suç medyada da değil. Araştırmacılar mezardaki kadını “Natasha” ve eseri de “Natasha’nın iPhone’u” olarak adlandırdılar. Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede haber, “2 bin yıllık Iphone bulundu” manşetiyle verildi. Ayrıca haberin daha da ilgi çekmesi için “Rusya’nın Atlantisi” diye not düşüldü.

Yaklaşık 18 cm uzunluğunda ve 9 cm genişliğinde olan siyah dikdörtgen obje, oltu taşından yapılmıştı ve sedef, akik ve turkuaz boncuklardan oluşan bir kemer tokasıydı.

Rusya Bilimler Akademisi’ndeki Maddi Kültür Tarihi Enstitüsü’nden bilim insanları, nesneyi, mezardaki kadın iskeletinin pelvisine yakın bir bölgede buldu.

Toka yıllar önce keşfedilmiş olmasına rağmen, son zamanlarda dikkatleri üzerine çekti çünkü kazı arkeologlarından biri olan Pavel Leus, Instagram’da bir fotoğraf paylaştı.

(Gündemi Sürekli Meşgul Eden 5 Asparagas Arkeoloji Haberi)

IPhone denilen eserin bulunduğu mezar, Moğolistan sınırına yakın Sibirya’daki Tuva topraklarında yer alıyor. Burada arkeologlar, yaklaşık 2.000 yıl önceye, Xiongnu dönemine tarihlenen iki mezarlık alanı (Terezin ve Ala-Tey) tespit etti.

Araştırma, 2018 yılında Asya Arkeolojisi dergisinde yayımlandı.

Her yıl arkeologların bu tarihsel açıdan önemli yerlere erişebildiği birkaç hafta var. Mezar bölgeleri taşkın olan bir bölgede yer alıyor. Sel sularının çekildiği zamanlar dışında, Mayıs ayının sonundan Haziran ayının ilk yarısına kadar Sayan Denizi tarafından kaplı.

Araştırmada belirtilene göre, her iki bölgedeki mezarlarda, kemer ve giysiler için pek çok süslemeler, boncuklar, kolyeler, küpeler, Çin wu zhu sikkeleri ve Batı Han aynaları ve parçaları bulundu.

Son yıllarda yapılan kazılarda ise, üç mezarda irili ufaklı oltu taşından yapılmış tokalar buldular. Büyük ‘iPhone benzeri’ tokanın kısa kenarlarında delikler vardı, tokayı kayışa sabitlemek için bir tarafta iki yuvarlak delik ve muhtemelen kenetlemek için diğer tarafta bir oval delik.

Radyokarbon tarihlemesi, mezarın içeriğinin MÖ 92 ile MS 71 yılları arasına ait olduğunu gösterdi.

Bu döneme ait oltu taşı nesneler nadir, ancak bazıları Rusya’nın üst Volga bölgesinde, Baykal Gölü’nün doğusunda dağlık bir bölge olan Transbaikalia’da; Moğolistan’da ve Orta Asya’da ortaya çıkmıştı.

Bu tür süslemelerin Xiongnu kültüründe yaygın olması ve bu göçebe insanlar Avrasya bozkırlarında geçerken batıya taşınması mümkün.

Birçoğu hayvan desenleriyle oyulmuş dikdörtgen bronz tokalar da Sibirya, Moğolistan ve Orta Asya’daki mezarlarda ve yerleşimlerde bulundu.

Tuva’nın mezarları ve içerikleri hakkında sorular hala devam ediyor, ancak önümüzdeki aylarda daha fazla keşif yapılması bekleniyor.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login