Eski Taş Alet İzlerini Timsahlar Yapmış Olabilir

Yeni bir araştırmaya göre, fosil kemikler üzerinde insanların ataları tarafından yapıldığı düşünülen kesikler, timsah dişlerinin bıraktığı izlerden neredeyse farksız.

2.5 milyon yıllık bir toynaklı hayvan kemiği üzerindeki kesik izleri, insan atalarının yaptığı kasaplık işleminden ziyade timsahlar tarafından yapılmış olabilir. F: PNAS

Bulgular, kemikler üzerindeki izleri, en eski evrimsel kuzenlerimizin taş alet kullanımı için kanıt olarak kullanan 2010 yılında yayımlanmış dikkate değer bir araştırmaya şüphe düşürüyor.

Araştırmanın bir parçası olmayan Washington Üniversitesi’nden paleontolog David Braun, “Bence, zooarkeoloji bilim dalıyla ilgilenen herkes, kesik izleriyle ilgili bir problem olduğunu bilir. Şimdilik yanılıp yanılmadığımızı bilmek için iyi bir sistemimiz yok.” diyor.

Araştırmada geçen söz konusu insan atası “kasaplar”, daha çok Lucy adındaki fosilden ünlenen Australopithecus afarensis türü bireyleriydi. Bu tür, Etiyopya’nın Afar bölgesinde, 3.9 milyon ila 2.9 milyon yıl önce yaşamıştı.

Hayvan dişleri U biçimli iz bırakıyor

2010 yılında antropologlardan oluşan bir ekip, Afar bölgesinde Dikika olarak bilinen bir alanda bulunan 3.4 milyon yıllık hayvan kemiklerindeki kesik izlerinin, insan ataları tarafından taş aletlerle yapıldığını iddia etti.

(3.3 Milyon Yaşındaki Dünyanın En Eski Taş Aletleri Kenya’da)

Bu, Tanzanya’daki Olduvai Gorge’da bulunan ve 2.6 milyon yıl öncesine ait, kesin olarak belirlenmiş en eski taş aletlere kıyasla, alet kullanımını yaklaşık 800.000 yıl geriye çekiyordu.

İddia, kesik izlerine yapılan detaylı analizlere dayanıyordu. Araştırmacılar, hayvan ısırıklarının U biçimli izler bıraktığını, oysa keskin taş aletlerin karakteristik V biçimli çizgili izler ve iç kısımda oyuklar bıraktığını belirtiyordu.

3.3 Milyon Yaşındaki Bilinen En Eski Taş Alet Kenya’da Bulundu

Kesik izleri birbirine benziyor

Şimdi ise paleoantropologlardan oluşan uluslararası bir ekip, timsah dişlerinin de memeli hayvan kemiklerinde V biçimli izler bırakabildiğini ve bu izlerin taş aletlerin bıraktığı izlerden ayırt edilemez olduğunu açıkladı.

Araştırmanın başında ekip, keskin taş dilgilerle bir koyun kadavrasını kesip biçti ve oluşan kesik izlerinin iki farklı Australopithecin fosili üzerinde bulunanlara oldukça benzediğini gördü. 4.2 milyon ve 3.4 milyon yıl öncesine tarihlenen Australopithecin kemikler, ile Olduvai Gorge’ta bilinen taş aletlerin yakınında keşfedilen 2.5 milyon yıllık hayvan kemikleri.

(Hangi Türler İnsan Olarak Sınıflandırılmalı Bilmiyoruz)

Daha sonra ekip, önceki deneylerde elde edilen koyun kemiklerindeki timsah diş izlerini inceledi. Araştırmacılar, tüm farklı kesikleri karşılaştırmak için güçlü bir mikroskop kullandı.

Yayımlanan makalede; çoğu durumda kesik izlerini tamamen birbirinden ayırt etmenin imkansız olduğu belirtildi.

Sahle, “İzler üzerindeki benzerlikler çok çarpıcı. Bu izlerin bir timsah dişi ya da taş alet ile yapılıp yapılmadığını anlayabilmenin hiçbir yolu yok.” diyor.

Fosiller eski bataklıklarda bulunuyor

Araştırmacılar, birçok Australopithecus fosilinin, milyonlarca yıl önce bataklık olan yerlerde bulunduğunu ve aslında bu kalıntıların yanında fosilleşmiş timsah kemikleri de bulunduğunu belirtiyor. Araştırmacılar ayrıca, erken dönemlerde taş alet kullanımı için birincil kanıt olarak fosil kemiklerdeki kesik izlerini göstermenin “şüpheli bir öneri” olduğunu savunuyor.

Bir diğer yandan başka paleoantropologlar, olayın sadece timsah olmayabileceğini ve daha karmaşık olabileceğini söylüyor.

(İnsanlar Sandığımız Kadar Özel Değil)

Complutense Üniversitesi’nden paleoantropolog Manuel Domínguez-Rodrigo, Dikika kemiklerine yaptığı kendi analizlerinde, kemik yüzeylerinde mikro aşınmalar ve oluklarda kesişen çizgiler bulduğunu söylüyor. Rodrigo, bunun ne timsah dişinden, ne de taş aletten değil, hayvanların ayakları altında kalmasından kaynaklandığını söylüyor.

Rodrigo, “Sadece şekil ve çizgileri değil, aynı zamanda diğer değişkenleri de göz önüne alırsak, izlerin bazılarını %80 ila %90, bazı durumlarda ise %100 olarak ayırt edebiliriz.”

Science Magazine. 6 Kasım 2017.

Makale: Yonatan Sahlea, Sireen El Zaatarib and Tim D. White. 2017. Hominid butchers and biting crocodiles in the African Plio–Pleistocene. PNAS.