Çin İmparatorunun Mezarında 2,150 Yıllık Çay Bulundu

Çin’de, Han Hanedanlığı İmparatoru Jing Di’nin mezarında hazinelerle birlikte 2150 yıllık çay bulundu. Çay meraklısı imparator MÖ 141’de ölmüştü.

Yeni araştırmalar Çin soylularının çayı sevdiğini, hatta öteki dünyada da tüketebilmek için çayla birlikte gömülmek konusunda ısrar ettiğini gösteriyor.

Sağdaki resimde görülen çay çürümüş durumdaydı. Fakat analizler, sol aşağıda görülenlere benzer en kaliteli tomurcukların toplanıp impatorla gömüldüğünü gösterdi. Sol üstteki resimde de Tibet’te bulunmuş benzer çay kalıntıları görülüyor.

Mezardaki çay, bugüne kadar keşfedilen en eski çay kalıntıları oldu. Birkaç yüzyıl sonrasına tarihlenen tek bir Çin metni de, Çin’in o tarihte Tibet’e çay yaprakları ihraç etmeye başladığını gösteriyordu. Keşif Çin Bilimler Akademisi araştırmacıları tarafından yapıldı.

Yaprakların yüzeyindeki tüyler arasında kalan küçük kristalleri inceleyen ve kütle spektroskopisi yöntemi uygulayan uzmanlar, imparatorla gömülen yaprakların aslında çay olduğunu ortaya çıkardı.

İmparatorun mezar kompleksinde bulunan yemek ve diğer sunuların bilimsel analizi, imparatorun çay dışında öteki dünyaya darı, pirinç ve ıspanak bitkisi familyasından bir bitki de götürmek istediğini gösterdi.

İmparator Jing Di

İmparator Jing Di MÖ 141 yılında öldüğü için çay da yaklaşık bu zaman tarihleniyor. Tahta bir kutu içerisinde gömülen çay yaprakları, imparatorun mezar kompleksinin çevresindeki bir dizi çukur içine gömülen bir sürü eşyadan biriydi. Bu eşyalar, imparatorun öteki dünyada kullanması amacını taşıyordu.

Silahlar, seramik figürinler, seramik hayvanlardan bir ordu, ve birkaç gerçek boyutlu at arabası ve atları, bulunan diğer eşyalar arasındaydı.

İmparator Jing Di’nin başkenti Chang’an (modern Xian) yakınında bulunan mezar şu an ziyarete açık durumda. 1990larda kazılmış olmasına rağmen, çay kalıntıları, mezarda bulunan organik buluntuların bilimsel incelemesi sırasında ancak yeni bulunabildi.

İmparator Jing Di, erken Çin tarihinde önemli bir figürdü. Sıklıkla ihanet ve entrikalarla mücadele etmesine karşın, alışılmadık şekilde aydın ve liberal bir hükümdardı.

Jing Di, halkının yaşam standardını iyileştirmeye kararlıydı, ve bu yüzden halkın vergi yükünü büyük oranda azalttı. Ayrıca suçlulara daha insani davranılmasını ve cezalarının indirilmesini emretti. Bunun yanında, soylu ve aristokratlarını gücünü de azaltmayı başardı.

İmparator Jing Di’nin Xian’daki mezar kompleksinde bulunan gömülmüş insan figürleri

UCL, Londra’daki Uluslararası Çin Mirası ve Arkeolojisi Merkezi başkanı Profesör Dorian Fuller “Bu keşif , modern bilimin, antik Çin kültürünün daha önce bilinmeyen önemli ayrıntılarını ortaya çıkarabileceğini gösteriyor. İmparatorun mezar kompleksindeki çayın tespiti, çok eski geleneklere dair nadir bir bakış açısı sunuyor, ve dünyanın en sevilen içeceklerinden birinin kökenlerine ışık tutuyor” dedi.

İmparatorun mezarında bulunan çay, en kaliteli çay çeşidiydi, çünkü sadece çay tomurcuklarından oluşuyordu. Çay bitkisinin küçük ve henüz açılmamış yaprakları, normal çay yapraklarına göre daha kaliteli olarak görülür.

Araştırma Nature dergisinin Scientific Reports kısmında yayınlandı.

“Archaeologists discover world’s oldest tea buried with ancient Chinese emperor”, David Keys, The Independent, 10 Ocak 2016