8.000 Yıl Önce Bu Adam Ritüelde Yakılmıştı

Yaklaşık 8.000 yıl önce yaşamış bir insanın parçalara ayrılmış kafatası, daha önce düşünüldüğü gibi yamyamlık kanıtı değil. Yeni araştırma, bu kişinin korkunç bir cinayete kurban gittiğini gösteriyor.

Bu kafatası yaklaşık 50 yıl önce ilk olarak keşfedildiğinde, araştırmacılar bireyin yamyamlık kurbanı olduğunu düşündüler. C: Jacek Tomczyk

Polonya’da bulunan bu kafatası her ne kadar ciddi bir şekilde hasar almış olsa da, yeni bir analiz, kafatasının iyileşme belirtileri gösterdiğini, yani erkeğin yaralanmasından sonra bir hafta gibi bir süre daha yaşadığını gösteriyor.

Fiziksel antropolog Jacek Tomczyk, “Hasarlı kafatası çıplak gözle görülemeyen iyileşme izleri taşıyor. Bu, etkinin oluştuğu anda kişinin ölmediği anlamına gelir. Ayrıca bu kişinin anında ölmemesi, bunun bir yamyamlık kanıtı olduğu düşüncesine de ters düşüyor.” diyor.

(Tarihöncesi Yamyamlığın Tek Nedeni Açlık Değildi)

Araştırmacılar, yaklaşık 50 yıl önce, Narew Nehri kıyısındaki Taş Devri kafatasını, Polonya’nın doğusundaki bir bölge olan Wieliszew’de keşfetti. Buna ek olarak, arkeologlar 1950’lerin sonlarında, yakınlarda eski bir yanmış insan kemiği ve ayrıca bu adamın bir avcı olduğunu öne süren çakmaktaşı aletler buldu. Bu eserler, son buzul çağını izleyen dönem olan Mezolitik döneme tarihlendirildi.

Kemik yanmış olduğu için ve kafatası açık bir şekilde güçlü bir darbe almış olduğundan, bu insanın yamyamlık sonucu öldüğü sonucuna varıldı.

Ancak Tomczyk ve meslektaşları, teknolojisin sağladığı faydalarla bir kez daha incelemeye karar verdi. Eski kafatasını bir taramalı elektron mikroskobu ve bilgisayarların dijital 3D görüntüleri oluşturmasını sağlayan bilgisayarlı tomografi (CT) tarayıcı ile tekrar incelediler.

Analizler, adamın alnının ortasında uzun, yatay bir yarılma gösterdi. “Kafatasının parçalanmış olmasına rağmen, kesiklerin kenarları düzensiz değil, düzenli.” Yani yaralanmadan hemen sonra olmuş olmalı. Bu kenarlara daha yakından bakıldığında, yaranın iyileşmeye başladığı anlamına gelen “birkaç kemik parçasını birbirine bağlayan ince bir çıkıntılı formasyon” ortaya çıkarıldı.

(15.000 Yıllık Kemiklerdeki İzler Ritüelistik Yamyamlığı Gösteriyor)

Tomczyk, “Bu, Mezolitik dönem Polonya’sında kemik yaralanması ve iyileşmesini gördüğümüz ilk vaka. Şimdi, Polonya’da yamyamlık kanıtları taşıdığı düşünülen tek Mezolitik arkeolojik alan Lubuskie Göller Bölgesi’ndeki Pomorska.” diyor.

Mezolitik dönem boyunca insanlar kemikleri hem yaktığı hem de gömdüğü için, bulunan yanmış kemik, yakılarak gömme ritüeline ait olabilir.

Söz konusu avcı, öldüğündem muhtemelen 20’li yaşlarındaydı. Tomczyk, “Ayrıca DNA testi yaptık, ancak ne yazık ki yüksek sıcaklıkların sebep olduğu doku hasarı, güvenilir sonuçlar elde etmemizi imkansız kılıyordu. Kafatası yaralanması çok net. Avcı, muhtemelen keskin bir aletle kafasına darbe almıştı.” diyor.

Araştırma, hakemli bir araştırma dergisine gönderildi, ancak henüz yayınlanmadı.


Live Science. 11 Aralık 2018.

Anadolu Üniversitesi Arkeoloji Bölümü mezunu. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Bölümü Yüksek Lisans mezunu. Aynı üniversitede Doktora adayı. İletişim: ermanbu@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login