5,000 Yıllık Hiyerogliflerde Erken Dönem Mısır Kraliçesi Bulundu

Mısır’daki Sina Yarımadası’nda Vadi Ameyra arkeolojik alanında, ilk Mısır firavunlarının gönderdiği maden seferlerindeki insanlar tarafından yazıldığı düşünülen, 5,000 yıllık yaklaşık 60 adet hiyeroglif ve çizim bulundu.

5,200 yıllık çizimlerde bir tekne ve çeşitli hayvanlar görülebilir. Görsel: Pierre Tallet

Çizim ve hiyeroglifler erken dönem hiyeroglifler hakkında yeni bilgiler veriyor. Örneğin araştırmacıların bulduğu bir yazıt, 5,000 yıl önce Djer isimli bir genç firavuna vekil olarak Mısır’ı yöneten Neith-Hotep isimli bir kraliçeden bahsediyor.

Arkeologlar Vadi Ameyra’daki en eski çizimlerin yaklaşık 5,200 yıl öncesine tarihlendiğini düşünüyor. En yeni tarihli çizim ide yaklaşık 4,800 yıl önce hüküm sürmüş, Nebre isimli bir firavunun saltanatına tarihleniyor.

Bu çizimler Firavun Djer tarafından gönderilen insanlar tarafından yapılmış. Sağda sopayla öldürülen bir insan görülüyor. (Fotoğraf ve çizimler:D. Laisney)

Paris-Sorbonne Üniversitesi’nde profesör Pierre Tallet, Live Science’a yaptığı açıklamada “Yazıtlar büyük ihtimalle Mısır Devleti’nin bu bölgeye sahip olduğunu bildirmenin bir yoluydu” diyor.

Tallet, antik dönemlerde Vadi Ameyra’nın güneyine turkuaz taşı ve bakır madeni çıkarmak için seferler yapıldığını söylüyor. Firavun Nebre’nin saltanatından bir süre sonra, seferlerin güzergahı değişmiş ve Vadi Ameyra’ya uğramamaya başlamış, diyor Tallet.

Erken Dönemde Yaşamış Bir Kadın Hükümdar

Çizimler Kraliçe Neith-Hotep’in 5,000 yıl önce hükümdar olarak başa geçtiğini gösteriyor, yani Hatşepsut ya da Kleopatra’dan binyıllar önce.

Mısırbilimciler Neith-Hotep’in varlığından haberdardı, fakat Narmer isimli bir firavunla evli olduğunu düşünüyorlardı. Tallet “Yazıtlar, Neith-Hotep’in Narmer’in karısı olmadığını, Djer’in hükümdarlık döneminin başlarında firavuna vekillik yapan bir kraliçe olarak hükümdar olduğunu gösteriyor” diyor.

Bir binanın yanında, direğin ucundaki birçok koldan oluşan (şemsiyeye benzeyen) hiyeroglif sembol, Kraliçe Neith-Hotep’in ismini gösteriyor. (Fotoğraf ve çizimler:D. Laisney)

Antik Mısır Şehri Memfis: Beyaz Duvarlar

Ameyra’daki başka bir yazı da Antik Mısır’ın başkentlerinden, “Beyaz Duvarlar” olarak da bilinen Memfis şehrinin sanılandan daha eski olduğunu ortaya çıkardı.

Antik Yunan ve Romalı yazarlar Memfis’in efsanevi Kral Menes tarafından kurulduğunu iddia ediyordu. Mısırbilimciler sıklıkla bunun gerçek bir firavun olan Narmer olduğunu düşünüyordu, diyor Tallet.

Yeni yazıt ise Memfis şehrinin, Narmer’in doğumundan önce de varolduğunu ortaya koydu.

Tallet “Ameyra’daki bir yazıt ilk defa olarak bu şehrin, “Beyaz Duvarlar”ın adını veriyor. Şehir, Narmer’den iki kuşak önce Mısır’a hükmeden bir kral olan Iry-Hor’un ismiyle ilişkilendiriliyor” diyor. Iry-Hor döneminde mevcut olan şehir, onun firavun olmasından önce de inşa edilmiş olabilir.

Burada iki tekne görülüyor. Semboller ise erken bir firavun olan Iry-Hor’u temsil ediyor ve “Beyaz Duvarlar”dan yani Memfis şehrinden bahsediyor. (Fotoğraf ve çizimler:D. Laisney)

Tekne Çizimleri

Ameyra’daki çizimler arasında birkaç tane tekne çizimi de bulunuyor. Bu teknelerin üç tanesinde, bir sarayın ön cephesine benzeyen bir firavun sembolü olan “kraliyet serekh”i bulundu. Tallet, bu sembolün teknelerin üstündeki bir kulübeye benzediğini söylüyor.

Daha sonraki dönemlerde, tekneler (Gize piramitlari de dahil olmak üzere) Mısır piramitlerinin yanına gömülmeye başlandı. Tallet, Ameyra’da bulunan teknelerin tasarımının, piramitlerin yanında ulunan teknelere göre “gerçekten arkaik ve çok daha eski” olduğunu ekledi.

“Early Egyptian Queen Revealed in 5,000-Year-Old Hieroglyphs”, Owen Jarus, Livescience, 19 Ocak 2016