4.4 Milyon Yıl Önceki İnsan Atası İki Ayak Üzerinde Yürüdü

4.4 milyon yıl önce Etiyopya’da yaşamış olan insan atası Ardipithecus ramidus, daha önce sanılandan çok daha iyi iki ayak üzerinde yürüyebiliyordu.

İnsanlar ve maymun kuzenlerimiz arasındaki en eski ayırt edici özellik; bipedalizm olarak adlandırılan iki ayak üzerinde yürüme yeteneğidir. Memeliler arasında sadece insanlar ve atalarımız bu tipik olmayan denge hareketini gerçekleştirir.

Yapılan yeni araştırmalar, bir insan atasının bipedalizme, daha önce sanıldığından çok daha fazla güvendiğine dair kanıtlar sunuyor.

(Ardi, 4.4 Milyon Yıl Önce İki Ayak Üzerinde Yürüyordu)

Scott W. Simpson, Etiyopya’daki Afar Bölgesi Gona Projesi çalışma alanında keşfedilen 4,5 milyon yıllık, insan atası Ardipithecus ramidus’un parçalanmış kadın iskeletinin bir analizine öncülük etti.

Yeni analiz edilen fosiller, Ardipithecus ramidus’un ayak bileğinde ve ayak baş parmağında, daha önce fark edilenden çok daha iyi fakat mükemmel olmaktan uzak bipedalizme uyumlu olduğunu belgeliyor.

Simpson, “Araştırmamız, Ardipithecus’un kötü bir şekilde iki ayak üzerinde durduğunu fakat bu konuda daha önce düşündüğümüzden daha iyi olduğunu gösteriyor.” diyor.

Bu döneme ait fosiller nadirdir ve az bilinen bir insan evrimini temsil eder. Ardipithecus hareketindeki kalça, ayak bileği ve ayağın işlevini tam olarak belgeleyen yeni analiz, bu dönemdeki dik yürüyüşün zamanı, bağlamı ve anatomik ayrıntılarının mevcut anlayışını aydınlatmaya yardımcı oluyor.

(Homo naledi Hem Dik Yürümeye Hem Ağaç Tırmanmaya Uyum Sağlamış)

Önceden diğer Ardipithecus fosilleri üzerine yapılan çalışmalar, bipedalizmin yanı sıra ağaçlarda da sallanabildiğini, ancak Simpson tarafından incelenen Gona fosilinde görülen anatomik uzmanlıktan yoksun olduğunu gösteriyordu. Böylece yeni analiz, günümüzde modern insanların yürüyüşüne geçiş sürecinde bir dizi adaptasyona işaret ediyor.

Simpson, “Ardipithecus’un kusurlu olsa da dik bir şekilde yürüyebilmesi ve ağaçlarda zaman geçirmesi, insan soyumuzda çok önemli bir geçiş figürü olduğunu gösteriyor.” diyor.

Bipedalitenin adaptasyonunun anahtarı alt uzuvlardaki değişikliklerdir. Örneğin maymunlardan ve büyük maymunlardan farklı olarak, insan ayak baş parmağı diğer parmaklara paraleldir ve ayağın yürürken itici bir kol olarak işlev görmesine izin verir.

Ardipithecus’un ağaçlara tırmanmak için yararlı bir kavrayabilen ayak baş parmağı vardı, ancak Simpson’ın analizi, ileriye doğru ilerlemesine yardımcı olmak için baş parmağını kullandığını ve iki ayaklılığa karışık bir geçiş uyarlaması olduğunu gösteriyor.

Simpson, özel olarak ayağın kemer aralığını ve ayak başparmağı arasındaki eklem bölgesini inceledi ve ayağın hareket aralığını yeniden oluşturdu. Eklem kıkırdağı artık Ardipithecus fosili için yoktu, ancak kemiğin yüzeyi bir zamanlar kıkırdak ile kaplandığını gösteren karakteristik bir yapıya sahipti.

Simpson, “Kıkırdağı işaret eden bu kanıt, ayak başparmağını ittirmek için daha insan benzeri bir şekilde kullanıldığını gösteriyor.” diyor.

(İnsan Benzeri Yürüyüş, Homo Cinsinden Önce Gelişti)

“Bu ayak, ilkel, ağaca tırmanabilecek fiziksel özellikler gösteren, ancak dik yürüme için ayağın daha insan benzeri bir kullanımına sahip olan, geçiş sürecinde bir ayak.”

Ek olarak, şempanzeler ayakta durduğunda, dizleri ayak bileğinin “dışındadır”, diğer bir deyişle çarpık bacaklıdırlar. İnsanlar ayakta durduğunda, dizler doğrudan ayak bileğinin üzerinde kalır. Araştırma, bu durumun Ardipithecus fosili için de geçerli olduğunu ortaya koydu.

Gona Projesi 1999 yılından beri sürekli saha araştırması yaptı. Çalışma alanı, doğu Afrika yarığının Afar Üçgeni bölümünde yer alıyor ve fosil yönünden zengin birikimleri son 6,3 milyon yıla yayılıyor.

Gona, Oldowan taş alet teknolojisinin en eski kanıtlarını belgelendiği yer olarak bilinir. Gona’daki ilk Ardipithecus ramidus fosilleri 1999’da keşfedildi ve 2005’te Nature dergisinde yayımlandı. Gona’da ayrıca 6.3 milyon yıl öncesine kadar bilinen en eski insan fosil atalarından biri de belgelendi.

Phys. 28 Şubat 2019.

Makale: Simpson, S. W., Levin, N. E., Quade, J., Rogers, M. J., & Semaw, S. (2019). Ardipithecus ramidus postcrania from the Gona Project area, Afar Regional State, Ethiopia. Journal of Human Evolution, 129, 1-45.