22.000 Yıllık Fosilden Yeni Bir Panda Türü Keşfedildi

Çin’deki bir mağarada bulunan 22.000 yıllık bir panda kalıntısından elde edilen en eski DNA, yeni bir dev panda soyunu ortaya çıkardı.

Bu fosil çene, 22.000 yıl önce yaşamış devasa bir pandaya ait. C: Yingqi Zhang ve Yong Xu

Çin’in Guangxi eyaletindeki Cizhutuo Mağarası’nda bulunan 22.000 yıllık bir pandadan elde edilen antik mitokondriyal DNA’yı araştıran araştırmacılar, yeni bir dev panda soyunu ortaya çıkardı. Araştırma, bu panda soyunun, bugünkü pandalardan 144.000 ila 227.000 yıl önce ayrıldığını ve bugün bulunmayan ayrı bir gruba ait olduğunu gösteriyor.

Ayrıca yeni dizilen bu mitokondriyal genom, pandalara ait en eski DNA kanıtını temsil ediyor.

(25.000 Yıl Önce Nesli Tükenen Mağara Ayıları Tamamen Veganmış)

Çin Bilimler Akademisi’nden Qiaomei Fu, “Tek bir tam mtDNA dizisi kullanarak, ayrı bir mitokondriyal soyu bulduk. Bu da Cizhutuo pandasının, genetik olarak günümüz pandalarına diğer ayılara kıyasla daha yakın olduğunu gösterirken, bugünkü pandaların ortak atasından daha derin, ayrı bir tarihe sahip olduğunu gösteriyor.” diyor.

“Bu durum, antik pandalardan daha fazla DNA dizilememiz gerektiğini, genetik çeşitliliğinin zamanla nasıl değiştiğini ve bunların şimdiki, çok daha sınırlı ve parçalanmış habitatlarıyla nasıl bir ilişki kurduğunu ortaya çıkarmamız gerektiğini gösteriyor.”

Genç bir panda, Çin’deki Dev Panda Yetiştiriciliği Merkezi’nde bambu yiyor. C: Jak Wonderly / National Geographic

Pandaların günümüzdeki alanları Shaanxi eyaleti veya Gansu ve Sichuan eyaletleri dışındaki bölgelerdeki geçmişi hakkında çok az şey biliniyor. Kanıtlar geçmişte pandaların çok daha yaygın olduğunu gösteriyor, ancak bu pandaların bugünkü pandalarla nasıl ilişkili olduğu belli değildi.

Yeni çalışmada, araştırmacılar bu antik mağara türünden mitokondriyal DNA elde etmek için sofistike yöntemler kullandılar. Bu oldukça zorlu bir işlemdi çünkü örnek, DNA’nın korunmasını ve kurtarılmasını zorlaştıran subtropikal bir ortamdan gelmekteydi.

Araştırmacılar, yaklaşık 150.000 DNA parçasını başarıyla diziledi ve Cizhutuo pandasının tam mitokondriyal genomunu oluşturmak için dev panda mitokondriyal genom referans dizisine hizaladı. Daha sonra, yeni genomu, aile ağacının inşası için 138 günümüz ayısının ve 32 antik ayının mitokondriyal genomları ile birlikte kullandılar.

(Son Dodolardan Biri Kafasından Vurularak Öldürülmüş)

Analizler, Cizhutuo pandası ile bugünkü pandaların atası arasındaki ayrılmanın yaklaşık 183.000 yıl öncesine ait olduğunu gösterdi. Cizhutuo pandası ayrıca, altı mitokondriyal gen boyunca proteinlerin yapısını değiştirecek 18 mutasyona sahipti. Araştırmacılar, bu amino asit değişikliklerinin antik pandanın Guangxi’deki ayrı yaşam alanıyla veya son Buzul Maksimumları’nda iklim farklılıkları ile ilişkili olabileceğini söylüyor.

Bulgular, antik panda’nın maternal soyunun, günümüz panda popülasyonlarına yol açan maternal soylardan farklı, uzun ve eşsiz bir tarihe sahip olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, mitokondriyal genomu elde etmedeki başarılarının, antik numunenin çok daha geniş kapsamlı nükleer genomundan DNA’yı başarılı bir şekilde izole edip analiz edebildiklerini ileri sürdüğünü söylüyor.

Fu, “Cizhutuo pandasının nükleer DNA’sını günümüzün genom genişliğindeki verilerle karşılaştırmak, Cizhutuo örneğinin evrimsel tarihinin yanı sıra bugünkü pandalar ile paylaştığı tarihin daha kapsamlı bir analizini mümkün kılıyor.” diyor.

Science Daily. 18 Haziran 2018.

Makale: Ko et al. Mitochondrial genome of a 22,000-year-old giant panda from southern China reveals a new panda lineage. Current Biology, 2018