Bolivya’da Ölülerin Kemiklerinden Ayrıldığı Morg Benzeri Yapı Bulundu

Bolivya’da And Dağları eteklerinde yürütülen kazılarda araştırmacılar morg benzeri bir yapı buldular. Bu yapıdan çıkan insan kemiklerinin işaret ettiğine göre, burada etler kemiklerden ayrılıyordu. Belki de ölen kişilerden ruhu temsiliyeti bulunan parçalar ailelerine veriliyor ve ölen kişinin ailesinin istediği doğrultusunda gömülmesi sağlanıyordu.

Titicaca Gölü havzasında sürdürülen çalışmalar 2200 – 1500 yıl öncesinde ölüm ve hareketlilik konusunda yoğunlaşmakta.

Morg olarak Adlandırılsa da İşlevi Tamamen Farklı

Basit anlamda morg olarak adlandırılan dairesel yapının içinde 1000 adet diş ve yapının her tarafına yayılmış ufak kemikler bulunmuş. Bunun yanısıra yapı içindeki buluntular yapı içi hareketliliği konusunda da ipuçları sunmakta. Yapı içinde insan parçaları haşlanıyor bunun ardından kemiklerinden ayrılıyordu.

Araştırmacılar erken toplumlarda ölülerin gömülmesi için pek çok aşamadan oluşan bir ritüel sürecinin varlığından bahsediyorlar ve yapıda bulunanların bu sürece dair önemli bir bilgi kaynağı olabileceğini söylüyorlar.

Araştırmacılar kireç ve suyu karıştırılarak yapılan bir maddenin yapı içinde bulunan insan parçalarında bulunduğunu ve bu karışımın parçalardan doku ve yağı çıkarmak için kullanılmış olabileceğini söyledi. Yapılan uygulamadaki amacın ölü bedenini ağırlıklarından kurtararak rahat bir şekilde hareket ettirilebilir hale getirmek olabileceği öneriliyor.

Araştırmacılar ayrıca Khonkho Wankane sitesinin defin işlemi öncesi yapılan son ritüel işlemlerin uygulandığı bir ritüel merkezi olduğunu belirtiyorlar.

Khonkho Sitesi İnka Gibi Medeniyetleri Etkileyen Toplumların Bir Parçası

 

Titicaca Gölü kıyılarındaki sitenin MÖ. 200 ile 500 yılları arasına tarihlendiği düşünülmekte. Bu tarihler, bu sitenin İnka ve Tiwanaku medeniyetleri etkileyen toplumların yaşadığı döneme denk geliyor. Ayrıca bu sitenin medeniyet öncesi siyasi ve dini merkezler ağının bir parçası olduğu düşünülmekte.

Araştırmacılar bu araştırmalarında böyle bir ritüeli amaçlayan bir yapıyla karşılaşacaklarını düşünmediklerini belirtiyorlar.

Bir çok And toplumunda ölüye olan saygının sosyal hayat üzerinde aktif bir rol oynadığını belirten araştırmacılar, aynı zamanda bu kadim topluluklara ait bir anlamda ölü küratörlüğü yapılan böyle bir yapının ilk örneğini bulduklarını söylüyorlar.

Bulunan Bir Monolit Ritüel İşlemi Hakkında Bazı Bilgiler Vermekte

Site içinde bulunan bir monolit ise bu yapının işlevi hakkında kanıtlayıcı rolü üstlenmekte. 400 yıl kullanıldığı düşünülen yapının yakınında bulunan monolit üzerinde etlerinden ayrılmış kaburga kemiklerinin betimlendiği bir oyma bulunmuş.

Bu monolitin sürece dair söyleyebilecek daha çok şey olduğunu düşünen araştırmacılar monolit üzerindeki çözümleme çalışmalarına devam ettirmeyi düşünüyorlar.

Araştırmacılar her ne kadar ölüler Khonkho Wankane sakinleri için önemli bir yer taşısa da, oradaki topluluğun ölülerden oluşan bir şehirde yaşamak istemeyeceklerini yani çevreden ritüel işlemiyle gelen ölülerin aileleri tarafından gömülmek üzere götürüldüğünü düşünmekteler.

And kültürlerinin ölüm ile yaşam arasında sıkı bağa sahip olduğu bilinmekte. Bu yapının bağlı olduğu dini amaç gibi pek çok çeşitleme bulunmakta.

Ticari Hareketlilik Dönemin Önemli Konularından Biri

Bu dönemin bölgesel olarak önemli konularında biri de dönemdeki ticari hareketlilik. Yani Kuzey Şili Çölü toplumları ile And toplumları arasındaki mobilize kervan ticaretleri. Ancak toplumlar her ne kadar bu dönemde mobilize bir hayat sürmüş olsalar da dini inançlarını arkalarında bırakmış değiller. Araştırmacılar olasılıkla Khonkho Wankane sitesinin bu işleve yönelik oluşturulduğunu düşünmekteler. Ticaret yolu üzerinde bulunması da bu olasılığı güçlendirmekte.

Araştırmacılar bu tür morgların bu toplumlar için yaşamdan ölüme geçiş için gerekli olan riteüllerin gerçekleştirildiği bir orta durak olduğunu ve Khonkho’un kendilerine bu konuda önemli bir pencere açtıklarını söylüyorlar.

Ibtimes.co.uk

Anadolu Üniversitesi'nde Arkeoloji bölümü okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi'nde Tarih öncesi bölümünde yüksek lisans yaptı. Şimdi İstanbul Üniversitesi Tarih öncesi bölümünde doktora yapıyor. İletişim: bayramtolunay@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login