Antik Mısır’da Sadece Fakirler Çömleklere Gömülmüyordu

Antik Mısır’da pişmiş toprak kapların içine gömme işlemi sadece fakirlere uygulanmış olmayabilir ve öbür dünya inancına işaret ediyor olabilir.

Antik Mısır’da çömleklere gömülmüş bebek ve çocuk örneği. F: Ronika K. Power and Yann Tristant

Antik Mısır da dahil olmak üzere pek çok eski kültürde pişmiş toprak kap içine gömmek ve urn uygulaması ile karşılaşılmaktaydı. Araştırmacılar uzun bir süredir evsel ihtiyaçlar için kullanılan bu kapların, ölen fakir çocukları gömmek için kullanıldığını düşünüyordu.

Zenginler de çömleklere gömülüyor

Ancak yapılan yeni bir araştırmaya göre, Antik Mısır’da bu tip definlerin çocuklar ya da fakir aileler ile sınırlı olmadığını gösteriyor.  Sidney’deki Macquarie Üniversitesi’nden biyoarkeolog Ronika Power ve Mısırolog Yann Tristant, çoğu Nil Nehri yakınlarındaki 46 antik yerleşimde bulunan ve  MÖ. 3300 ile MÖ. 1650 tarihlenen mezar buluntularını tekrar inceledi. Araştırmanın sonuçları, Antiquity dergisinde yayımlandı.

Araştırmalar, antik yerleşimlerde bulunan çömlek mezarların yarısından biraz çoğunun yetişkinlere ait olduğunu gösterdi. Çocuklar için  bu tip gömme uygulamasının ise beklenenden daha az olduğu anlaşıldı. 746 çocuk, bebek ve fetüs mezarları incelendiğinde, ahşabın göreli kıtlığına ve maliyetine rağmen bunların  338 tanesinin ahşap tabutlara gömüldüğü anlaşıldı. 329 tanesi ise kaplara gömülmüştü. Geriye kalan birkaç tane örnek ise, sepetlere ve saz ya da kireçtaşı gibi malzemeden yapılmış kaplara gömülmüştü.

Zengin bir valinin mezarında, önceden düşünülen fakir çocukların kaplara gömüldüğü teorisinin aksine, bir çömleğe gömülmüş bebek ve çömleğin içinde altınla kaplı boncuklar bulundu. Diğer çömlek mezarlarda ise altın, fildişi, deve kuşu yumurtasından boncuklar gibi özel buluntular bulundu. Çömleğe gömme uygulamasında, bazen ölülerin doğrudan çömlek içine yerleştirildiği, bazen de çömleğin kırılarak ölüye göre ayarlandığı anlaşıldı.

Araştırmacılar yaptıkları araştırma sonucunda bu tip gömme işleminin, kısmen sembolik sebeplerden dolayı seçildiğini belirtiyor. Araştırmacılar rahimi andıran içi boş kapların öbür dünyada yeniden doğuşu temsil etmek için kullanılmış olabileceğini söylüyor.


Science News
Makale: https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/7E77AE24D521DF29778CB577D8B0C034/S0003598X16001769a.pdf/div-class-title-from-refuse-to-rebirth-repositioning-the-pot-burial-in-the-egyptian-archaeological-record-div.pdf

Anadolu Üniversitesi'nde Arkeoloji bölümü okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi'nde Tarih öncesi bölümünde yüksek lisans yaptı. Şimdi İstanbul Üniversitesi Tarih öncesi bölümünde doktora yapıyor. İletişim: bayramtolunay@gmail.com

You must be logged in to post a comment Login