Antik-biyotik: Bin Yıllık Tedavi Günümüz Hastalığına Çare Olabilir

Nottingham Üniversitesi’nde alışılmadık bir işbirliği sonucu, göz enfeksiyonlarına karşı kullanılmış 1000 yıllık bir Anglo-Sakson ilacının, günümüzde antibiyotiklere dirençli olduğu için “süper bakteri” olarak adlandırılan MRSA bakterisini öldürdüğü fark edildi. Araştırma ekibi, Orta Çağ göz enfeksiyonu reçetesinin MRSA bakterisi tedavisinde %90 oranında başarılı olduğunu gösteren veriler elde etti.

balds2

Birleşik Krallık Milli Kütüphanesi (Royal 12 D xvii)

Çok zor tedavi edilen MRSA, dünyada anti biyotiklere karşı en dirençli bakterilerden biri ve sık sık hastanelerde kapıldığı için sağlık hizmetlerinde büyük sorunlara neden oluyor.  Bakteriyi öldüren tedavi, İngiltere’deki Birleşik Krallık Milli Kütüphanesi’nde bir el yazmasında bulunuyor.

Anglo-Sakson uzmanı Dr Christina Lee, 9. yüzyıldan kalma Eski İngilizceyle yazılmış bir kitap olan “Bald’s Leechbook”ta bulunan göz enfeksiyonu iksirinin, gerçekten bir antibakteriyal ilaç olarak  işe yarayıp yaramadığını görmek için üniversitedeki mikrobiyologlardan yardım istedi. İçinde Anglo-sakson tıbbi tavsiyeleri ile ilaç, merhem ve tedavi reçeteleri bulunan Bald’s Leechbook’un, bilinen en eski tıp kitaplarından olduğu düşünülüyor.

balds

Araştırmacılar, iki sarımsak ve soğan türü, şarap ve inek midesindeki safranın pirinçten bir kazanda demlendirilip 9 gün beklemeye bırakıldığı reçeteden dört parti hazırladı. Reçetenin bir kısmı şöyle :

aynı miktarda cropleek (bir tür sarımsak) ve sarımsağı alın ve birlikte iyice dövün, aynı miktarda şarap ve inek safrasını alın, sarımsakla karıştırın, bunu pirinçten bir kaba koyun, pirinç kapta 9 gün bekletin, bir bezle suyunu sıkarak süzün ve iyi temizleyin, bir boynuza (ya da boru) koyun, ve geceleyin bir kuş tüyüyle göze uygulayın; en iyi tedavi bu.

İksir önce laboratuvarda deney tüplerindeki MRSA bakterisi kültürleri üzerinde, sonra da deney fareleri üzerinde denendi. Reçetenin bileşenlerinden hiçbiri tek başına bakteriler üzerinde etkili olmadı. Fakat malzemelerin pirinç kazanda karışımı neredeyse bütün bakterileri öldürmeyi başardı ve bakterilerin sadece binde biri hayatta kaldı.

balds3

Sulandırılmış dozlarda ise merhem bakteriyi öldürmese de iletişimlerini engelleyerek, dokulara zarar vermelerini engelledi. Bazı uzmanlar bir süredir bakteriler arasındaki iletişimi kesen yöntemlerin anitibiyotiğe dirençli bakterilere karşı bir tedavi olup olamayacağını araştırıyordu.

Dr Lee açıklamasında “Laboratuvar sonuçları bizi gerçekten çok şaşırttı” diyor. Gelecek araştırmalar bu karışımın nasıl ve neden işe yaradığı üstünde yoğunlaşacak. Araştırmacılar modern hastalıklara ve bakterilere karşı işe yarayıp yaramayacağını görmek için başka eski iksirleri de denemeyi umuyor.


The University of Nottingham, Popular Science, 30 Mart 2015

Robert Kolej’de okuduktan sonra, Kanada-McGill Üniversitesi’nde Antropoloji ve Klasik Tarih bölümlerini bitirdi. Koç Üniversitesi’nde Tarihöncesi Arkeoloji alanında yüksek lisans yaptı. 2015-2017 yılları arasında İstanbul’daki Pera Müzesi’nde koleksiyon sorumlusu olarak görev yaptı. Şu anda A.B.D.’deki Notre Dame Üniversitesi’nde doktora yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login