1,000 Yıl Önce Peru’daki Ölüm Ritüelinde Kedi Kafatası Kullanılmış

Peru’daki Aşağı Majes Vadisi’ndeki Uraca kazı alanında bir mezarlıkta savaşlarda ödül olarak alınmış ve ritüel amaçlı kullanılmış 12 insan ve bir kedigil kafatası bulundu. Bulunan 12 insan kafası kesildikten sonra derileri yüzülmüş ve taşımak için bir ipin geçebileceği delikler açılmış.

Uraca’da insan kafataslarıyla birlikte, onlarla aynı işlemleri görmüş bir adet kedi kafatası keşfedildi. Kedi kafatasının arkası kırılmış, gözleri çıkarılmış ve yerine parlak kırmızı renkli kumaşlar tıkılmıştı.

Solda bölgedeki bir kaya üzeindeki kedigil betimi. Sağda, Uraca'da keşfedilen, gözlerine kırmızı kumaş konulmuş kesilmiş kedi kafası. (Görsel: Beth K. Scaffidi)

Solda bölgedeki bir kaya üzeindeki kedigil betimi. Sağda, Uraca’da keşfedilen, gözlerine kırmızı kumaş konulmuş kesilmiş kedi kafası. (Görsel: Beth K. Scaffidi)

Uraca’da, Nazca kültürünün orta dönemine, yani MS. 600-1000 yıllarına özgü buluntular ortaya çıkarılıyor, fakat kafataslarının da bulunduğu mezarlık büyük bir yağmaya maruz kalmış.

Nazca Kültürü’nün orta döneminde ve Nazca bölgelerinde ödül olarak kesilmiş insan kafataslarına rastlamak sıradışı değil. Nazca seramikleri ve kumaşlarında da sık sık, kemerlerinde, kuyruklarında ya da pençelerinde ödül kafatasları taşıyan kedigil ve kuş betimlerine rastlanıyor.

Uraca’da kedi ve insan kafataslarının birlikte bulunması, kedigillerin de ölüm ritüellerinde kullanıldığının ve sadece sanat eserlerinde kullanılan bir sembol olmadığının kesin bir kanıtı oldu.

Pampas kedisi. (Görsel: Marcio Motta)

Uraca’da, arkeologların kafatasında açılan deliklerin yerine göre ayırt ettiği dört farklı ödül kafatası tarzı vardı. Projenin direktörü Beth Koonts Scaffidi “Nazca stili yüz-maskeleri ve Wari stili kafataslarının da keşfedilmesi, buradaki insanların kuzeybatı ve kuzeydoğudaki komşularından etkilendiğini gösteriyor” diyor.

Kafatası bulunan kedigil büyük ihtimalle bölgeye özgü vahşi bir tür olan pampas kedisi. Scaffidi’ye göre “İnsan ve kedi kafatasları maske olarak takılıp ya da başlıklara iliştirilip danslarda ve diğer gösterilerde kullanılmış olabilir.” Bunlara benzer danslar ve gösteriler bölgedeki kaya resimlerinde de betimlenmiş.

Araştırmacılar şu anda radyokarbon analiziyle kafaların tarihlendirmesini yapıyor, izotop analiziyle de kafaların sahiplerinin beslenme ve kökeninin toplumun geri kalanından farklı olup olmadığını araştırıyor.

(Görsel: Beth K. Scaffidi)

Peru This Week

Robert Kolej’de okuduktan sonra, Kanada-McGill Üniversitesi’nde Antropoloji ve Klasik Tarih bölümlerini bitirdi. Koç Üniversitesi’nde Tarihöncesi Arkeoloji alanında yüksek lisans yaptı. 2015-2017 yılları arasında İstanbul’daki Pera Müzesi’nde koleksiyon sorumlusu olarak görev yaptı. Şu anda A.B.D.’deki Notre Dame Üniversitesi’nde doktora yapıyor.

You must be logged in to post a comment Login